Су тасқынынан соң: компания Соколок каналындағы бөгет құрылысы үшін төлем талап етеді

Атырау облыстық соты «АГК Групп» ЖШС компаниясының мердігер компанияға 600 миллионнан астам соманы төлемеген Қайыршақты ауылдық округі әкімі аппаратына қатысты шағымын қарады.

Компания Атырау облысының мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының үкіміне шағым түсірді. Анықталғандай, бұған дейін оның Қайыршақты ауылдық округі әкімінің аппаратына шағымы қараусыз қалған. Талап арыз орындалған жұмыс актісін жарамды деп тану, берешекті және тұрақсыздық айыбын өндіріп алу жөнінде болды.

«АГК Групп» ЖШС бас директоры Әсемғали ҚУАНЫШЕВ әкімдіктен 2024 жылдың сәуір айында жасалған келісімшарт бойынша 625 миллион теңге төлеуді талап етті. Келісім аясында компания су тасқынының алдын алу үшін Соколок каналындағы бөгетті нығайтуға міндеттелген еді.

Қуанышевтың айтуынша, барлық жұмыс толық аяқталды, бірақ әкімдік әлі күнге дейін қызмет ақысын төлемеген.

ЖШС заңгерлері Игорь ВРАНЧЕВ пен Бауыржан ӨТЕПОВТІҢ айтуынша, прокурордың 2024 жылғы 1 шілдедегі ұйғарымы заң бұзушылықты растады: Қайыршақты ауылдық округінің әкімі Шапхат ҚАЛИЕВ келісімшартты орындаудан жалтарған. Оның үстіне 2024 жылдың шілде айында Атырау қаласы әкімінің №302-Ф өкімінің негізінде шарттық міндеттемелерді орындамағаны үшін Қалиевті тәртіптік жауапкершілікке тартқаны белгілі. Бұл жайт адвокаттардың жеке шағымында да көрсетілген. Бұл Атырау қаласы прокурорының 2024 жылғы 1 шілдедегі келісімшарт бойынша міндеттемелерді орындаудан негізсіз жалтаруына байланысты заң бұзушылықтарды жою туралы ұйғарымынан кейін орын алған.

Бұдан басқа, «Атамекен» ҚР Өңірлік кәсіпкерлер палатасында ЖШС директоры Қуанышевтыңшағымы қаралып, Шапхат Қалиевқа сөгіс түріндегі тәртіптік жаза тағайындалды.

– Бірінші сатыдағы соттың талап арызды қараусыз қалдыру туралы ұйғарымы АПК нормаларын бұзады. Бұл ретте шешім істің мәні бойынша шығарылуы керек еді (ҚР АПК-нің 223-бабы). Ұйғарым заңдылық пен негізділік критерийлеріне сәйкес келмейді, өйткені сот қолдануға жатпайтын заңдарды қолданған. Бұл апелляциялық сатыда сот актісін жою үшін негіз болады (ҚР АПК-нің 5, 429-бабы). 

Сот алқасы 2024 жылғы 21 қазандағы Атырау облысының МАЭС ұйғарымының күшін жою туралы қаулы етті. «АГК Групп» ЖШС-нің Қайыршақты ауылдық округі әкімінің аппаратына қатысты талап арызы бойынша азаматтық іс мәні бойынша қарау үшін сол сотқа жіберілді.

«АГК Групп» ЖШС-нің жеке шағымы және прокурордың өтініші қанағаттандырылды. Сот ұйғарымы дереу заңды күшіне енеді және кассациялық шағымдануға жатпайды, - деп түсіндірді судья. – Бұл істе сіздің талап арызыңызды соттың қараусыз қалдыру негізділігі туралы бір мәселені қарастырдық. Материалдарды зерделеу кезінде жеке шағымның және прокурордың өтінішінің негізділігі анықталды: сотта азаматтық іс жүргізу кодексінде көзделген талап арызды қараусыз қалдыруға негіз болмады. Іс материалдары талапкердің тарапынан дауды шешудің сотқа дейінгі тәртібі сақталғанын көрсетеді.

Біз түсініктеме алу үшін Қайыршақты ауылдық округінің әкімі Шапхат Қалиевқа хабарластық. Ол Соколок каналындағы бөгет құрылысын бірнеше мердігер компания салғанын, оның ішінде демеушілік қаражат есебінен жүргізілгенін түсіндірді. Алайда, «АГК Групп» ЖШС-не қатысты дау тек бюджет қаржысына қатысты.

- Біз бірнеше компанияның жұмыс істегенін айтып отырмыз, бұл бюджет ақшасы болғандықтан, компанияның («АГК Групп» ЖШС) қызметтеріне ақы төлеу мәселесін сот шешкенін қалаймыз, - деді Қалиев.

Сондай-ақ, сот әкімдіктің басқа мердігерлерге ұқсас шарттар бойынша төлем жасағанын анықтады:

- «Абадан-Алаш» ЖШС – 91 076 421 теңге;

- «Бүркіт Атырау» ЖШС – 45 555 860 теңге;

- «Атыраукөлік» ЖШС – 273 620 151 теңге;

- «КазСервис Групп» ЖШС – 50 815 170 теңге;

- «Маңғыстау жол құрылыс материалдары комбинаты» ЖШС – 469 063 116 теңге.

Қалиевтің айтуынша, бұл компаниялар қала маңындағы Жайық өзенінің бойында бөгеттер салған.

Жазда Өңірлік кәсіпкерлер палатасында өткен жиында әкімдіктің бұл жерде «АГК Групп» ЖШС-нен басқа тағы үш компанияның жұмыс істегенін мәлімдегені айтылды. 

– Бұл ұйымдар демеушілік негізде көмектесті, олар тек арнайы техника берді, ал оған қызмет көрсетумен біз толық айналыстық, яғни отын, персонал, жөндеу және қызмет көрсету өз тарапымыздан болды. 4 маусымға дейін әкімдік бізге ешқандай талап қоймады, ақша төлеуге уәде берді, бірақ кенеттен бас тартты. Олар қосымша тексерулер қажеттігін айта бастады. Алайда бұған дейін қала әкімінің өзі уәкілетті ұйымдармен бірге учаскені түгел тексерген еді. Менде барлық растайтын құжаттар, жасалған жұмыстардың фото және видео есептері бар. Учаске үйлестірушісі мен сол жерде болған еріктілер бәрін растай алады. Қаланы судан қорғау үшін күндіз-түні жұмыс істедік. Енді өзіміздің заңды ақшамызды ала алмай отырмыз. Жұмысшыларыма ақша төлеуім керек, ал қаражат жоқ, - деді Қуанышев.

Сол кезде Атырау қаласы әкімдігінің қаржы бөлімінің басшысы Серік ДЕМЕГЕНОВ бұл учаскеде «АГК Групптан» басқа демеушілік негізде бес компанияның жұмыс істегенін айтты.

- «АГК Групп» жұмыстың 30 пайызын ғана, ал қалған ұйымдар 70 пайызын орындады. Біз оларға толық соманы төлей алмаймыз, кейін әкімдіктен сұрауы болады. Қазір бақылаушы органдар келісімшартты бұзу мәселесін қарастыруда. Біз төлемейміз деген мақсатты көздеп отырған жоқпыз, бірақ бәрі әділ болуы керек, - деді Демегенов жиында. 

Айнұр САПАРОВА