В Атырау
+17 
Атырау қалалық соты кісі өлтіргені және зорлағаны үшін өмір бойына бас бостандығынан айыру жазасына кесілген Наумцевтің «Ақ Жайық» газетінің 2013 жылғы жарияланымына қатысты меншік иесіне қарсы өз суретіне құқығын қорғауды сұраған талап арызын қанағаттандырды.
Судьяның бұл шешімі бейнеленетін адамды пайдалану конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатында жүзеге асырылатын болса, бейнеленетін адамның келісімінсіз жариялауға болатын «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Заңның 14-бабы 3-бөлігінің 1-1-тармақшасына қайшы келеді.
Бұған дейін Наумцев Конституциялық сотта заңның бұл ережесін даулауға тырысты, бірақ Конституциялық сот еліміздің негізгі заңымен қайшылық таппай, оның суретін жариялау үшін қылмыскерден рұқсат сұрамау жөнінде БАҚ құқығы бар деп шешім шығарды.
Алайда Атырау қалалық сотының судьясы Конституциялық соттың шешімдерімен келіспейтін сыңайлы.
«Ақ Жайық» газетінің кейсі
2014 жылы 15 жасар қызды зорлап, өлтіргені үшін 2023 жылы өмір бойына бас бостандығынан айырылған Сергей Наумцев, егер адамның бейнесін пайдалану конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатында жүзеге асырылатын болса, бейнеленетін адамның фотосуретін оның келісімінсіз жариялауға келісімі талап етілмейді делінген «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Заңның 14-бабы 3-бөлігінің 1-1-тармақшасын Конституцияға сай келмейді деп тану талабымен ҚР Конституциялық сотына жүгінген.
Конституциялық сот еліміздің негізгі заңымен қайшылық таппай, БАҚ-тың оның суретін жариялау үшін қылмыскерден рұқсат сұрамау құқығы бар деп таныды. Ақтөбе қалалық соты 2022 жылдың 21 қыркүйегінде Наумцевтің өз суретіне деген құқығын қорғау туралы талап арызына қатысты да осындай логиканы ұстанды.
2024 жылы Наумцев «Диапазон» мақаласын көшіріп жариялаған «Ақ Жайық» газетін сотқа берді. Ал Атырау қалалық сотының судьясы Жасур Момынжанов Конституциялық соттың қаулысын да, Жоғарғы Соттың 2016 жылғы 15 қаңтардағы №1 «Сот төрелігіне қол жеткізу құқығы және Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының сот актілерін қайта қарау бойынша өкілеттіктері туралы» қаулысын да, «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» ҚР Заңының 14-бабының 3-бөлігін де, «Дербес деректер және оларды қорғау туралы» ҚР Заңының 9-бабын да елемей, бұл талапты қанағаттандырды.
Ахуалды талдау
«Бұқаралық ақпарат құралдары туралы» Заңның 14-бабы 1-1-бөлігінің 3-тармақшасы (сот талқылауы кезінде заңды күшінде болды) жасаған әрекеттері үшін масқара деп, жұртшылық айыптайтындықтан жариялауға ешқашан өз еркімен келісімін бермейтін құқық бұзушылардың суреттерін жариялау кезінде журналистер басшылыққа алатын заң нормасы
Бірақ бұл норма құқық бұзушылардың өз бет-бейнесіне деген құқығын саналы түрде шектейтін қоғам үшін өте маңызды. әлеуетті құқық бұзушылар тек сот белгілейтін жазадан ғана емес, қоғам тарапынан моральдық айыптаудан да сескенуі керек. Жұртшылыққа тыйым салынған әрекетті кім жасағаны белгілі болуы тиіс. Сондықтан, мәселен, Жоғарғы сот заң бұзушылардың аты-жөнін жасырмай, сот актілерін жариялайды. Ақпараттың бұлайша ашық болуы ықтимал құқық бұзушылықтардың алдын алу үшін қажет.
Сонымен қатар, ұқсас істер бойынша бірінші сатыдағы соттардың шешімдері Жоғарғы соттың «Сот практикасының біркелкілігіне қол жеткізу заңдылықты қамтамасыз ету, жеке адамның және азаматтың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын қорғау міндеттеріне байланысты» деген қаулысына сәйкес өзгеше болмауы керек.
«Әділ сөз» ұсыныстары ҚР АПК-нің 438-бабы 6-бөлігі 3-тармақшасына сәйкес, соттардың құқық нормаларын қолданудағы бірізділікті бұзуы сот актілерін кассациялық тәртіппен қайта қарауға негiз болады.«Әділ сөз» сөз бостандығын қорғау халықаралық қоры Атырау облыстық соты істі апелляциялық сатыда қараған кезде жіберілген қатені түзетіп, Қазақстан Республикасы аумағында заңдылықты және заңдардың біркелкі қолданылуын қалпына келтіреді деп үміттенеді.