
NefteGaz Talks подкастында «Еділ-Орал» компаниясының құрылтайшысы Серік Аманғалиев Атырау қаласының экологиялық жүктемесі шегіне жеткенін мәлімдеді. Оның айтуынша, ауа сапасының нашарлауы мен тұрғындардың шағымдарының көбеюі қазіргі мұнай өңдеу үлгісінің қала тұрғындарының денсаулығы мен болашағына қауіп төндіріп отырғанын көрсетеді.
Сарапшы бұл мәселе жекелеген оқиғалар аясынан шығып, стратегиялық таңдау деңгейіне жеткенін атап өтті. «Мәселе – кез келген бағамен өндіруді жалғастыруда ма, әлде экологиясы таза әрі әртараптандырылған экономикаға көшу ме?» – дейді ол.
Экология – өмір сүру мәселесі
Серік Аманғалиев Атыраудың жыл сайын ауаның ластануы бойынша антирейтингтерде көш бастап тұрғанын еске салды. Қала маңындағы тұрғындар химиялық иіс, қою тұман және үйлерін желдетудің мүмкін еместігіне жиі шағымданады. Экологтардың айтуынша, айыппұлдар мен шектеулер түбегейлі нәтиже бермей отыр, себебі өндірістің өзі жоғары ластаушы болып қала береді.
МӨЗ-ді кезең-кезеңімен жабу және жаңғырту
Сарапшы Атырау мұнай өңдеу зауытын бірден тоқтатуды емес, ең ескі әрі зиянды қондырғыларды кезең-кезеңімен жабуды және терең жаңғыртуды ұсынады. Бұл үдеріс қатаң экологиялық көрсеткіштерге байланыстырылуы тиіс. Сонымен қатар жұмыспен қамту мен бюджетке соққы бермеу үшін балама жобалар қатар іске қосылуы қажет.
Жаңа экономикалық бағыт – газ-химия
Аманғалиевтің пікірінше, өңір «шикізаттық аймақ» болудан шығып, газ-химия және жоғары қосылған құны бар өңдеу өндірістерінің орталығына айнала алады. Бұл экспортқа дайын өнім шығаруға, тұрақты табыс пен жаңа білікті жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді.
Әлеуметтік әсер
Сарапшы МӨЗ және оған іргелес салаларда жұмыс істейтін азаматтардың тағдырына ерекше назар аудару керектігін айтты. Қайта даярлау бағдарламалары, жаңа өндірістерді жергілікті жерде дамыту және бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі – экологиялық өзгерістердің халыққа ауыр соққы болмауының басты шарты.
Билік пен қоғамның рөлі
Серік Аманғалиев экологияны екінші кезектегі мәселе ретінде қарастыруды доғарып, ауа сапасы мен халық денсаулығын өңір дамуының негізгі KPI көрсеткіштеріне енгізуге шақырды. Сондай-ақ қоғамдық тыңдаулар формальды емес, нақты ықпал ететін тетікке айналуы тиіс екенін атап өтті.
В Атырау -1