
2025 жылғы 25 маусымда Қазақстан Республикасы Жоғарғы соты Атырау облысында және одан тыс жерлерде кеңінен талқыланған әкімшілік іс бойынша ресми баспасөз хабарламасын таратты.
Іс Атырау облысының экология департаменті шығарған экологиялық заңнама бұзушылықтар туралы ұйғарымның заңдылығына қатысты "Oxygenator" ЖШС-нің талап-арызына байланысты болды. Кассациялық шағым ішінара қанағаттандырылып, Жоғарғы сот экология департаментінің ұйғарымындағы кейбір тармақтарды жойды
Экология департаментінің нұсқасы бойынша, кәсіпорын сұрыптау, қайта өңдеу және залалсыздандыру операцияларын жүргізуге қажетті экологиялық рұқсатсыз, сондай-ақ қалдықтарды жинау лимитін бұзып, 13 108 тонна мұнай қалдықтарын жойған.
2023 жылғы 1 қарашада Атырау қаласының мамандандырылған әкімшілік соты "Oxygenator" ЖШС-ін ҚР ӘҚБтК-нің 328-бабының 1-бөлігі бойынша кінәлі деп танып, оған 37,4 миллиард теңгеден астам айыппұл салған. Бұл қалдықтар Доссор кентіндегі «Сағыз» полигонына орналастырылған болатын.
Жоспардан тыс тексеру облыстық прокуратураның тапсырмасымен басталған. Соның негізінде экология департаменті тексеру жүргізіп, әкімшілік хаттама толтырып, материалдарды сотқа жолдаған.
Айыппұл салынғаннан кейін компания апелляция берген, бірақ 2023 жылғы 29 қарашада Атырау облыстық соты оны қанағаттандырмай тастады. Сонымен қатар, департамент "Oxygenator" компаниясына қалдық жинауды тоқтату туралы талаппен мамандандырылған экономикалық сотқа жүгінген. Бұл талап 2024 жылғы 22 қаңтарда қанағаттандырылып, атқару парағы сот орындаушыларына берілген.
Алайда, Жоғарғы сот істі қарап, ұйғарымның кейбір тармақтарының нақты жағдайларға сәйкес келмейтінін анықтады. Атап айтқанда, 2021 жылғы 15 желтоқсанда "Oxygenator" ЖШС-іне I санаттағы объектілер үшін экологиялық әсер етуге рұқсат берілген, онда қалдықтарды залалсыздандыру қызметі көзделген және рұқсат 2026 жылға дейін жарамды қалдықтармен жұмыс істеу бағдарламасына негізделген.
Сондай-ақ, 2022 жылғы наурызда компания жылына 35 мың текше метрге дейін физикалық-химиялық әдіспен қалдықтардың барлық түрін залалсыздандыруға арналған лицензия алған.
Осы жайттарды ескере отырып, Жоғарғы соттың әкімшілік істер жөніндегі сот алқасы төменгі соттардың кәсіпорын қызметінің заңсыз екені жөніндегі шешімдерін негізсіз деп тапты. Алайда сот экология департаментінің қалдық жинау лимитін асыру және ілеспе құжаттарды рәсімдеудегі заң бұзушылықтар туралы уәждерін негізді деп таныды (Экология кодексінің 41 және 334-баптары).
Нәтижесінде Жоғарғы сот төменгі сатыдағы сот актілерін өзгертуге қаулы етті: экология департаментінің ұйғарымындағы 1 және 3-тармақтарды жарамсыз деп таныды және "Oxygenator" ЖШС-нің кассациялық шағымын ішінара қанағаттандырды.
Бұрын салынған айыппұлға келсек, сот алқасы: бұл шешім жаңадан ашылған мән-жайларға байланысты қайта қаралуы мүмкін деп көрсетті.
Дайындаған Айнұр САПАРОВА
В Атырау +1