Сыбайлас жемқорлық деңгейі бойынша Қазақстан әлемде 180 елдің ішінде 88-орында

Қазақстан Республикасы Халықты әлеуметтік қорғау және құқық қорғау агенттігінің Ұлттық статистика бюросы 2024 жылдың қазан-қараша айларында 18 мың үй шаруашылығы арасында жүргізген «Халықтың құқық қорғау органдарына сенім деңгейі» сауалнамасы бойынша респонденттердің тек 7,9 пайызы ғана сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет олардың өз мүдделерін қорғай алатыны туралы субъективті пікір білдірді. Бір жыл бұрын бұл көрсеткіш 9 пайызды құраған болатын. Қалада сенім жоғары: 8,3%, ауылдық жерде 7,2%, деп хабарлайды finprom.kz.

Білім деңгейі неғұрлым жоғары болған сайын, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет мүдделерін қорғай алады деп есептейтін адамдардың үлесі жоғары: жоғары оқу орнынан кейінгі білім деңгейі барлардың 10,6%-ы, жоғары білімділердің 9,1%-ы осылай ойлайды. Ал орташа немесе техникалық білімді респонденттер арасында сенім деңгейі 7%-7,1% шамасында.

Салыстыру үшін: полиция азаматтарды қорғай алады деген пікір білім деңгейіне кері пропорцияда. Мысалы, жоғары білімділер арасында сенім деңгейі 25,3% болса, бастауыш білімділер арасында бұл көрсеткіш 39,4%-ды құрайды.

Transparency International ұйымының деректері бойынша, Қазақстан сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі рейтингінде өз позицияларын айтарлықтай жақсартқан Шығыс Еуропа мен Орталық Азия елдерінің қатарында. 2016 жылдан бері 11 сатыға көтеріліп, 2024 жылы 40 балл көрсеткішімен 88-орынға тұрақтады. Қазақстан бұл орынды Солтүстік Македония, Суринам және Вьетнам елдерімен бөліседі.

Орталық Азия мен ЕАЭО елдері арасында ең жақсы көрсеткіш Арменияда (63-орын, 47 балл), ал ең нашар көрсеткіш Ресейде (154-орын, 22 балл) және Түркіменстанда (165-орын, 17 балл).

Рейтингте барлығы 180 ел мен аумақ есепке алынған. 90 ұпаймен Дания бірінші орында тұрса, Финляндия (88 ұпай) және Сингапур (84 ұпай) үшінші орында. Ең нашар көрсеткіштер Оңтүстік Судан (8 ұпай) мен Сомалиде (9 ұпай) болды.