
Қазақстан Баку – Тбилиси – Джейхан (BTC) бағыты бойынша мұнай жеткізуді уақытша тоқтатып, Каспий құбыр консорциумы (КҚК) арқылы Ресейдің оңтүстігімен өтетін маршрутқа қайта бағыттады. Бұл туралы S&P Global Commodities at Sea деректеріне және салалық дереккөзге сілтеме жасап хабарлады.
Мұндай шешімге себеп — Azeri Light маркалы азербайжан мұнайының ластануы, ол Жерорта теңізі арқылы экспорт жүйесінің бұзылуына әкелді.
BP компаниясы бұл мәселені алғаш рет 24 шілдеде анықтап, форс-мажор жариялады. Нәтижесінде Қазақстан мен Түрікменстаннан BTC бағытына мұнай жеткізу тоқтатылды. Шілде айының соңынан бастап транскаспийлік тасымалдар мүлде тоқтап, Қазақстан КҚК қуатына сүйенуге мәжбүр болды. Бұл құбыр тәулігіне 1,8 миллион баррельге дейін тасымалдауға қабілетті.
Салалық дереккөздің айтуынша, Қазақстаннан BTC бағытына жеткізілген мұнайда органикалық хлоридтер анықталмаған. Маршрутты өзгерту — уақытша шара, мәселе шешілгенге дейін қабылданған.
Бұған дейін Қазақстан BTC арқылы экспорт көлемін арттырып, ресейлік инфрақұрылымға тәуелділікті азайтуға тырысқан. 2025 жылға қарай бұл бағыт бойынша шамамен 1,7 миллион тонна мұнай жеткізу жоспарланған болатын (тәулігіне 35 мың баррель). Бұл көлем аса үлкен болмаса да, BTC стратегиялық балама ретінде қарастырылған, себебі КҚК жұмысы жиі үзіліске ұшырайды және геосаяси тұрақсыздық байқалады.
Azeri Light маркалы мұнайдың ластануы оның бағасына әсер етті: баррельге қосылатын премия $4-тен $0,45-ке дейін төмендеді (Dated Brent бағасына қатысты). BP компаниясы Джейхан терминалындағы жағдайды тұрақтандыру үшін сапаны бақылау шараларын қолға алғанын мәлімдеді. Қыркүйек айында шамамен 550 мың баррель мұнай жөнелтіледі деп күтілуде — бұл 2025 жылдың алғашқы жартысындағы орташа көрсеткіштен төмен (586 мың баррель/тәу).
В Атырау +4