В Атырау -3 
Атыраудағы бұрынғы неке сарайының ғимараты бір жылдан бері қираған күйінде тұр. Бірақ жергілікті билік бұл тарихи-мәдени нысанның бұзылғанын мойындамай отыр.
Еске салсақ, өткен жылы көктемде жергілікті билік бұл ғимаратқа Дина Нұрпейісова атындағы қазақ халық аспаптар оркестрін көшіру үшін жөндеу жұмыстарын бастаған. Алайда маусым айында жұмыс тоқтап қалды. Техникалық сараптамада елеулі қателіктер жіберілгені анықталған. Жоба қайта қарауға жіберілді, содан бері оған қатысты еш өзгеріс жоқ. Бұл туралы «АЖ» редакциясына облыстық құрылыс, сәулет және қала құрылысы басқармасы мәлімдеді. Дәл осы орган жобаның тапсырыс берушісі саналады.
Бір жыл бұрын біз бұрынғы АХАЖ ғимаратына назар аударған едік. Бұл ғимарат 1955 жылы салынған және тарихи-мәдени мұра нысандарының алдын ала тізіміне енгізілген. Сонымен қатар, оған жергілікті маңызы бар сәулет және қала құрылысы ескерткіші мәртебесін беру үшін тарихи-мәдени сараптаманың оң қорытындысы берілген. Демек, ҚР «Тарихи-мәдени мұра нысандарын қорғау және пайдалану туралы» Заңына сәйкес, бұл ғимарат ресми ескерткіштермен тең дәрежеде қорғалуы тиіс болған.
Соған қарамастан, сол бір айлық "қайта қалпына келтіру жұмыстары» кезінде ғимараттың жартысы түгелдей сүріліп тасталды. Содан бері бір жыл өтсе де, ғимарат жартылай қираған күйде тұр. Алайда, жергілікті әкімдік бұл тарихи маңызы бар нысанның жойылғанын мойындамай келеді. Осыған байланысты «АЖ» редакциясы ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінің Мәдениет комитетінен түсініктеме сұрап, жауап алды. Жағдайдан бейхабар шенеуніктер үшін олардың ресми жауабынан үзіндіні назарларыңызға ұсынамыз:
«…тарихи-мәдени мұра объектілері олардың мәртебесі туралы соңғы шешім қабылданғанға дейін алдын ала есепке алынған тізімге енгізілген болса, олар тарихи және мәдени ескерткіштермен тең дәрежеде қорғалуы тиіс. Осыған байланысты, алдын ала есепке алынған тізімге енген объект қорғалуы қажет және оның тарихи-мәдени маңыздылығы анықталғанша, оған ешқандай өзгерістер енгізу немесе жою жұмыстары жүргізілмейді».
Қарапайым тілмен айтқанда, ғимарат әлі тізімнен шығарылмаған болса — оған тиісуге болмайтын еді.
Сол «қалпына келтіру жұмыстарына» бір жыл толғанда заң бұзғаны үшін кім жауапқа тартылғанын анықтауға шешім қабылдадық.
Құрылыс басқармасының басшысы Нұрберген Құсайынов біздің сауалымызды елемеді. Ал облыстық тарихи-мәдени мұраны зерттеу орталығының жетекшісі (бұрынғы ескерткіштерді қорғау инспекциясы) Толыбай Достыбаев өз министрлігінің ұстанымына мүлдем қарама-қайшы жауап берді. Оның жауабын қарапайым тілге аударсақ, алдын ала тізімдегі нысандарға не істесе де болады, ешкім жауапты емес дегенге саяды.
Қорытындылай келе: шенеуніктер заңдылықтың көрінісін жасап, өз әрекеттерінің ізін жасыра отырып, бұл ғимаратты тізімнен шығаруы мүмкін. Оның үстіне, ғимарат қираған соң оның бұрынғы құндылығы жойылды. Оның алғашқы келбетін қалпына келтіру енді мүмкін емес. Бұл – қауіпті жағдай.
Айта кететін жайт, АХАЖ ғимаратының қиратылған жартысының орнына әлдебір құрылым пайда болды.
«АЖ» редакциясы жағдайға бақылау жасауды жалғастырады және жақын арада ҚР «Тарихи-мәдени мұраны қорғау және пайдалану туралы» заңының өрескел еленбеуін және бұл заңды қорғауға жауапты тұлғалардың толық әрекетсіздігін дәлелдейтін бірнеше құжатталған деректерді жариялайды.
Лев ГУЗИКОВ