Атырауда облыстық мәслихат отырысында кейбір экологиялық мәселелерді шешудің нақты мерзімдері белгіленген бағдарламалық құжат оқылды.
Баяндамашы – облыстық табиғи ресурстар басқармасының басшысы Нұрлан ЖАНТОҚОВ.
Ол экологиялық көрсеткіштер туралы (белгілі бір уақыт аралығында қол жеткізілуі тиіс қоршаған ортаның жекелеген компоненттерінің жай-күйі сипаттамаларының жиынтығы) айтты. Осылайша, облыстық деңгейдегі жергілікті атқарушы органдар әрбір 5 жыл сайын сапа көрсеткіштерін әзірлеуге міндетті.
Экология кодексіне сәйкес мониторинг 9 бағыт бойынша жүргізілді: атмосфералық ауа сапасы, жер үсті және жер асты суларының жай-күйі, климаттың, топырақтың, ормандардың, егістіктердің, өнеркәсіптік кәсіпорындардың «жасыл белдеулерінің» нашарлауы.
Н.Жантоқовтың айтуынша, аспаптық мәліметтер күніне үш рет алынатындықтан, экспедиция әр елді мекенге 3-4 күннен тоқтаған.
Нәтижесінде Атырау облысының барлық ауданында, соның ішінде Атырау қаласында ауада күкіртсутек анықталды. Парниктік газдар шығарындылары да барлық ауданда – 14 млн 400 тонна көлемінде анықталды.
– Осылайша біз Қазақстан бойынша бірінші орын алдық. Ауаның ластануы негізінен Атырау қаласының үлесінде, - дейді баяндамашы.
Атырау қаласының 12 нүктесінде ластаушы заттардың шекті нормадан асып кеткені анықталды. Көбіне ауа Атырау қаласының Оңтүстік және Солтүстік өндірістік аумақтағы кәсіпорындар салдарынан ластанды.
131 мың тонна ластаушы заттардың 61 мыңы Атырау еншісінде. Атырау облысының жер үсті және жер асты сулары зерттелді. Ойыл, Сағыз, Ембі, Жайық және басқа да өзендерден сынама алынды. Ешқандай нормадан асу анықталмады, тек Қызылқоға ауданындағы суда жергілікті тұрғындардың ауыз су үшін пайдаланатын суында хлоридтер бойынша ПАО асқаны анықталды.
2022 жылдың деректері бойынша жер асты суларының айтарлықтай минералдануы Жылыой ауданында байқалған. Экологтардың мәліметінше, жер асты сулары артезиан кен орындары маңындағы мұнай резервуарлары мен жанар-жағармай құю стансаларының қызметі салдарынан сапасын жоғалтып отыр.
Топырақ үлгілерін зерттеген кезде ауыр метал табылмады.
Атырау қаласының шығыс және солтүстік-шығыс бөлігінде екі нүктеде және Ганюшкино ауылында екі нүктеде топырақтың тозу белгілері анықталды. Жалпы облыс бойынша жердің тозу дәрежесі бойынша Аққыстау, Миялы және Ганюшкино көш бастап тұр.
Экология бойынша депутаттық комиссия жетекшісі Арман ХАЙРУЛЛИН сөз алды: «Біз суару құбырының құрылысын жеделдетуді талап етеміз. Картаға қараңыз. Қазіргі уақытта 1-ші және 2-ші кезеңдегі суару желілерінің құрылысы жүргізілуде, бұл шамамен 45 км. Бұл құбырлар қазір қала орталығындағы суару жүйесіне әрең жетті. Міне, картада құбыр тартылмаған көшелерді қызыл белгімен белгіледік. Ағаштарды суару үшін суару құбырын салу қарқынын арттыру керек. Кем дегенде үш есеге арттырып, су құбырының ұзындығын 148 шақырымға жеткізу керек. Қазір оларды бес вакуумның көмегімен суаруға мәжбүр. Тез арада 3-кезеңді жобалауға кірісу керек. Жоспарланған көшелерге Дамба, Еркінқала және Жұлдыз ауылдарын қосуды ұсынамын».
Депутат Нұрлан ҚАЙЫРДЕНОВ: «Жантоқовтың бізге айтқаны – апат», – деп түйіндеді.
Мұрат СҰЛТАНҒАЛИЕВ