В Атырау 0 
14 тамызда Атырауда жол құрылысы нысандарына арналған баспасөз туры өтті.
Өңірлік БАҚ өкілдері қалаішілік және қала маңындағы автожолдардың құрылыс барысымен танысты. Бұл жолы баспасөз турына облыс әкімі Серік Шапкенов өзі жетекшілік етті. Оған орынбасары Жасұлан Бисембиев, Атырау облысының Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының міндетін атқарушы Ержан Хайноллаев және басқа жауапты мамандар қатысты.
Солтүстік айналма жол
Барлығы 11 нысанға бару жоспарланған болатын, бірақ уақыт тапшылығына байланысты «Атырау–Индер» автожолын және Құттығай батыр көшесін аралау мүмкін болмады. Баспасөз турының бірінші нысаны республикалық маңызы бар учаске – Атырау қаласының Солтүстік айналма жолы болды. Құрылысқа тапсырыс беруші – «ҚазАвтоЖол» АҚ, мердігерлері – «AzVirt» ЖШС және «АқЖолҚұрылыс» ЖШС.
ІІ дәрежелі жолдың ұзындығы 27,6 км. Жоба құны – 28 млрд 4 млн теңге. Жоба Жайық (Орал) өзені арқылы Талғайран, Ақжар ауылдары мен Сарыөзек каналы маңында екі көпір мен үш көлік жолы қиылысының құрылысын қарастырады. Яғни, өзеннің оң жағалауында Атырау–Орал жолының 10-шы шақырымын қосатын көпір салынады, ал сол жағалауында облыстық Атырау–Индер жолының 9-шы шақырымын қосатын көпір бой көтермек.
Әзірге Жайық арқылы өткел салынбаған. Осы өткелдің құрылысы нысанды мерзімінде тапсыра алмауға себеп болған.
«ҚазАвтоЖол» АҚ Атырау филиалының директоры Серік Керімқұловтың баяндамасы кезінде облыс әкімі бұл көпірдің құрылысы әлі басталмағанына сын айтты. Керімқұлов егер мердігер жұмыстарды келісімшарттағы мерзімде орындамаса, оған айыппұл санкциялары қолданылатынын түсіндірді.
Нысан паспортына сәйкес, құрылыс 2022 жылы басталып, 2025 жылы аяқталады деп жоспарланған. Алайда іс жүзінде жұмыстар 2023 жылы басталды. Бастапқыда аяқталу мерзімі 2024 жылдың соңына белгіленді, кейін оны 2026 жылға шегерді.
Керімқұловтың айтуынша, жобада қиындықтар туындаған: «Жайық арқылы өтетін көпір конструкцияларын Алматыдан немесе басқа қаладан жеткізу қиын болып шықты. Сондықтан мердігер құрылыс технологиясын қайта қарастырып, басқа конструкцияларды жеткізу нұсқасын қарастыруда». Көпірдің құрылысын биыл бастау жоспарланып отыр — жобаның өзі мен оның құны өзгереді.
— Айналма жол Ақтау мен Ақтөбеден келетін транзиттік және жүк көліктеріне Атырауға кірмей, тікелей Астраханьға немесе Оралға шығуға мүмкіндік береді, — деп түсіндірді Керімқұлов.
Көпірден басқа қалған жұмыстарды биыл аяқтау мүмкіндігі бар. Алайда тағы бір мәселе — Атырау–Индер жолынан көпірге дейінгі жер учаскесінің рәсімделуі толық аяқталмаған. Қазіргі уақытта мемлекеттік акт алу жұмыстары жүргізілуде.
Астрахань жолының 6 шақырымы
6 шақырымдық Атырау–Астрахань автожолының (616–621 км) облыс балансына берілген учаскесі баспасөз турының келесі нысаны ретінде қаралды.
Тапсырыс беруші — қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі, мердігер — «КазахДорСтрой» ЖШС (BI Group компаниясының еншілес компаниясы). Учаскенің ұзындығы — 6,466 км. Облыстық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы басшысының м.а. Ержан Хайноллаевтың айтуынша, төрт жолақты учаске құрылысын 2026 жылы аяқтау жоспарланған.
Жоба құны — 13 млрд теңге. Жоба аясында ұзындығы 89 метр болатын жол үсті өткелі қайта жөнделеді.
Тайманов көшесінің айналма жолынан Сарыөзекке дейін
Қала жолдары жөнінде ақпаратты қала әкімінің орынбасары Тілектің Махуов ұсынды. 2024–2026 жылдарға арналған жоспарға сәйкес 65 көшені: оның ішінде 24 көшені қайта жөндеу, 25 көшені орташа жөндеу, 10 көшені жаңадан салу көзделген.
— Биыл 8 көше қайта жөндеуден, 9 көше орташа жөндеуден өтеді. Барлық жұмыс мерзімінде орындалуда. Қаланың балансында тұрған, ұзындығы 6,4 км болатын Тайманов көшесінің айналма жолынан Сарыөзек ауылына дейінгі жол учаскесі жыл соңына қарай 70% дайын болады. Жоба құны — 11 млрд 400 млн теңге. Биыл бөлінген 3 млрд 400 млн теңге қаражат толық игерілді. Жыл соңына қарай 70% жұмыс көлемін аяқтау үшін қосымша 3 млрд теңге қажет. Біз өтінім бердік, облыс билігі қолдады, қаражат жергілікті бюджеттен бөлінеді, — деп атап өтті Махуов.
Мердігер — «КазахДорСтрой» ЖШС. Жұмыс басталған кезде есеп айырысудың аяқталу мерзімі 27 ай деп белгіленіп, келесі жылдың соңында аяқтау жоспарланған. Махуовтың айтуынща, жол кеңейтіледі: екі жолақтың орнына төрт жолақ болады, ені 15 метрге дейін ұлғайтылады. Жарықтандыру мен жаяу жүргіншілер жолдары қарастырылған. Айналма жолдағы «аралшық» алынып, орнына бағдаршам орнату жоспарлануда — бұл ұсынысты облыс басшысы қолдаған.
Сәтпаев даңғылы бастапқыда қайта жөндеуге жоспарланған болатын, бірақ орташа жөндеу жүргізілді. Махуов асфальт жабындысы жарамды екенін айтып, бұл шешім бюджетті үнемдеу мақсатында қабылданғанын жеткізді.
Мердігер «ДостықСпецТранс» жобалары
Азаттық даңғылының Абай мен Әуезов көшелері аралығындағы ұзындығы 2,375 км учаскеде 870 метр жол аяқталды.
Тапсырыс беруші — қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі, мердігер — «ДостықСпецТранс» ЖШС. Жоба орташа жөндеуді қарастырады, құны — 1 млрд 118 млн 598 мың теңге, оған жаяу жүргіншілер жолын салу, ЖСҚ және техникалық қадағалау кіреді. Компанияның өндірістік-техникалық бөлімінің бастығы Жақсылық Қалниязовтың айтуынша, жолдың оң жағындағы жаяу жүргіншілер жолы 95% дайын, шамамен 500 млн теңге игерілді. Аталған мердігермен үш келісімшарт жасалған.
Бұдан бұрын қала әкімдігі хабарлағандай, Абай көшесінен Әуэзов көшесіне дейінгі Сәтпаев даңғылының орташа жөндеу құны 1 млрд 32 млн 209 мың теңге. Екінші келісімшарт — Азаттық даңғылынан Уәлиханов көшесіне дейінгі Махамбет Өтемісов көшесін жөндеу бойынша, құны 877 млн 219 мың теңге. Үшінші келісімшарт — Мақатаев көшесінен Берғалиев көшесіндегі айналма жолға дейінгі Әлия Молдағұлова көшесін жөндеуге, құны 1 млрд 205 млн 637 мың теңге.
Исатай Тайманов даңғылы
Тапсырыс беруші — қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі, мердігер — «КазСервисГрупп» ЖШС. Құрылыс жұмыстары Ерік көпірінен Атырау–Орал 5 шақырымдық жолына дейінгі учаскеде жүргізілуде. Екі жолақты учаскенің ұзындығы – 5,327 км. Жұмыс құны – 1 млрд 563 млн 639 мың теңге.
Юрий Гагарин көшесі
Осы нысанда баспасөз турының қатысушыларына жергілікті тұрғын Роберт Құрманғазиев қосылды. Ол таксистер бұл жерге ауа райы қолайсыз болғанда кіргісі келмейтінін, себебі жолдың көлге айналатынын айтып, жол деңгейін көтеруді ұсынды. Серік Шәпкенов бұл көшеде сол себепті су ағатын науалар қарастырылғанын айтты.
Тапсырыс беруші — қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі, мердігер — «Атырауинжстрой-АИС» ЖШС. Компания өкілі Нұрлыбек Қауысқалиевтың айтуынша, жұмыстар былтыр шілде айында басталып, биыл қазан айында аяқталады деп жоспарланған.
Көше ұзындығы — 1 км 830 метр, оның 1 км 100 метрін биыл аяқтау жоспарланған. Жоба бойынша екі жолақты, ені 7 метр, жаяу жүргіншілер жолы мен жолжиектер орнатылған жол болады. Көше Есенов көшесінен Досмағамбетов көшесіне дейін созылады. Былтыр Есенов көшесінен Таймановқа дейінгі 700 метр жол асфальтталған, ал биыл Таймановтан Досмағамбетовқа дейінгі бөлігі жасалмақ. Жоба құны — 2 млрд 300 млн теңге.
К. Ерниязов көшесі
Бұл көшеде де орташа жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Тапсырыс беруші — қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі, мердігер — «КазСервисГрупп» ЖШС. Көше ұзындығы — 753 метр. Екі жағында да жаяу жүргіншілер жолдары қарастырылған, алайда дренаж арықтардың болмауына байланысты бір жаяу жолды жаңбыр суын ағызу жүйесін орнату үшін алып тастауға тура келген. Жоба құны — 317 млн 145 мың теңге. 50 метр жол жабындысын төсеу қалған.
Қалада полимерлер қосылған қиыршықтас-мастикалық асфальтбетон төсеу технологиясы қолданыла бастаған. Бұл жабынның су өткізбеушілігін қамтамасыз етіп, пайдалану мерзімін ұзартады. Мердігердің айтуынша, орташа жөндеу жұмыстарына 5 жылдық кепілдік берілген, ал жолдың қызмет ету мерзімі 15–20 жылды құрамақ.
Әбілқайыр хан даңғылы
Бұл жобаға тапсырыс беруші – қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі, ал мердігер – «Атырауинжстрой-АИС» ЖШС. Құны - 2 млрд 264 млн 49 мың теңге, ұзындығы — 4,977 км. Жоба орташа жөндеуді қамтиды, жол төрт жолақты болады. Жұмыс екі ауысымда, күндіз-түні жүргізіліп жатыр. Компания өкілі Ринат Салхаденовтың айтуынша, жұмыстар 10 күн бұрын басталған, қыркүйек айының соңына аяқтау жоспарланып отыр. Қазір жолжиектер ауыстырылып, асфальт төселуде.
Сарықамыс ықшамауданындағы жол
Келесі нысан – Әбілқайыр хан даңғылынан басталып, Сатыбалдиев және Садықов көшелері арқылы өтіп, Жастар көшесіне шығатын жол. Тапсырыс беруші – қалалық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі. Мердігер – «Маңғыстау жол-құрылыс материалдары комбинаты» ЖШС. Құны - 2 млрд 631 млн 184 мың теңге.
Жол құрылысы 2023 жылдың мамырында басталған, аяқталуы 2026 жылға жоспарланған. Ұзындығы – 2,881 км, төрт жолақты қозғалыс және тротуарлар қарастырылған. Жоба үйлестірушісі Райымбек Бисембиевтің айтуынша, қазір жолжиектер орнатылуда, асфальт төсеу жұмыстары 10 күн ішінде бітуі тиіс. Жастар көшесінен Ерік-Мостовойға дейін көпір салу көзделген. Бұған қоса, арық жүйесі де жүргізіліп жатыр.
Жобаға өзгерістер енгізілуде. Жолды әрі қарай салу үшін оның бойында орналасқан жеке үйлерді сүру және жер телімдерін тұрғындардан сатып алу қажет.
Мердігер компания өкілі жол салу кезінде жеке үйлерді айналып өтуге тура келетінін айтты. Алайда облыс әкімі бұл жобаның ұзақ жылдар бойы тұрғындарға қызмет ететінін атап өтіп, құрылысты қатаң жоспар бойынша жүргізу керектігін атап өтті. Сондықтан жолды әрі қарай салу үшін үйлерді жерлерімен қоса сатып алу ұйғарылды.
Облыс әкімдігінің мәліметіне сүйенсек, биыл жол құрылысы мен жөндеуге облыстық бюджеттен 55 млрд теңге, ал қалалық бюджеттен 20 млрд теңге бөлінген.
Айнұр САПАРОВА
Суреттерді түсірген автор