Қара сарбаз шыбыны ғалымдар арасында практикалық қызығушылық тудырды

«Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС (БШ ҒӨО) ғалымдары тірі азық ретінде келешегі бар нысан қара сарбаз шыбынын (Hermetia illucens) өсіру технологиясын бейімдеу және енгізу бойынша ғылыми зерттеулер жүргізді.

Бұл туралы ҒӨО акваөсіру зертханасының меңгерушісі Бердібек ӘБІЛОВ хабарлады.

«АЖ»-түсіндіргендей, қара сарбаз - үлкен ғылыми және практикалық қызығушылық тудыратын шыбын. Оның салыстырмалы түрде көлемі шағын, төмен молекулярлы пептидтері мен  бос амин қышқылдарының айтарлықтай мөлшері (30% ақуыздан) болуы, бұл жәндіктерді дамудың ерте кезеңдерінде балық личинкалары үшін оңай сіңімді етеді және балықтың көп түрлері үшін оны тірі азық ретінде қолдану үлкен мүмкіндіктер тудырады.

Дернәсілдері тағамдық құндылығы олар өсетін субстратқа байланысты. Сондай–ақ, дернәсілдері ақуыз мен майдың жақсы көзі болып табылатын органикалық субстраттардың табиғи түрлендіргіштері болып табылады. Сондықтан оны ауылшаруашылық жануарларын тамақтандыруда пайдалануға болады.

Дернәсілдер зиянды бактериялардың санын азайтып, көң микрофлорасын өзгерте алатындығы белгілі. Оларды әртүрлі қалдықтарды өңдеу тізбегіне қосуға болады: тамақ қалдықтарын, құстар мен жануарлардың саңғырығы, нәтижесінде алынған компост өсімдіктерді өсіру үшін тыңайтқыш ретінде қолданыла алады.

Біздің елімізде, бүкіл әлемдегі сияқты, қалдықтармен күресу өте маңызды, мұнда шыбындардың личинкалары ластаушы заттардың қоршаған ортаға әсерін төмендетудің басым тетігі бола алады.

Қазақстанда аквамәдениетте қара сарбаз шыбынын өсірудің үлкен практикалық маңызы бар, өйткені бұл технологияларды қолдану оларды жоғары сапалы жеммен қамтамасыз етеді, бұл балық шаруашылықтарында бағалы балық түрлерін өсіру тиімділігін бірнеше есе арттырады.

Б.Әбіловтың айтуынша, шыбын құрттары қатты тұрмыстық қалдықтармен күресте үрдіске айналған. ҚазМУ-дан сарбаз шыбынының дернәсілдерін сатып алғаннан кейін ихтиологтар өз орталықтарына барып, үй жануарларының тіршілігі үшін бірнеше инсектарийлер салған. Күн сайын кезекші энтомолог қара сарбаз шыбынының аналығы ұя салып, жұмыртқалауы үшін дәке сатып алып, іліп қояды.

Айта кету керек, шыбындарды зерттеу кезінде орталық мамандарының ешқайсысы миаз (тірі адамдар мен омыртқалы жануарлардың тіндеріне жарғаққанатты жәндіктердің дернәсілдерін жұқтыру) жұқтырмаған.

Мұрат СҰЛТАНҒАЛИЕВ