Заңсыз салынған ғимарат бұзылды

Атыраудағы үй тұрғындары сот арқылы заңсыз салынған жапсарманы бұзу туралы шешім шығартып қана қоймай, оның бұзылуына қол жеткізгені есімде.

Әңгіме Ж.Досмұхамбетов көшесіндегі 5 қабатты №5 үй жапсармасы туралы болып отыр. Үйдің панельді ғимараты 1971 жылы, яғни 50 жыл бұрын салынған. Екі жылға жуық уақыттан бері тұрғындар бүкіл нормалар мен СНИП-ті бұзатын ғимарат жапсармасының салынуына қарсы күресіп келеді. Олар құрылыс іргетасы қалана бастаған кезде қарсылық білдіре бастап, мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасының (МСҚББ) басшысын (ол кезде Ринат ЖАҢҒЫЛЫШОВ болды), Атырау қаласы әкімінің орынбасары Самат ЕМБЕРГЕНДІ және қалалық сәулет және қала құрылысы басқармасының басшысы Ерлан ҚАБДЕНОВТІ шақырды. Тұрғындар үй ескі болғандықтан, терезе шығару және есік орнату кезінде жарықтар пайда болуы мүмкін деп қауіптенді.

Бұл жерде жапсармалары бар бірнеше коммерциялық нысандар болды. Бірақ олар өз жұмысын бірнеше ондаған жылдар бұрын бастады, ал құрылыс салуға рұқсатты иелері жаңа СНИП енгізілгенге дейін алған.

- Пәтер иелері құрылыс салуға рұқсат алды, бірақ терезе мен есікті орнатуға емес. Сәулет бөлімінде құжаттарды тексердік, ол жерде ешқандай заң бұзушылық жоқ, - деп сендірді Р.Жаңғылышов.

Оның сөздері бәрін таң қалдырды – үй-жайға кіретін есігі жоқ кіреберісті салудың мәні жоқ. Сондықтан тұрғындар мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасына эскиздің қате нұсқасы берілген деп күдіктенді. Тұрғындардың қолында эскиздік жоба болды, онда есік оймасы салынып, оң қорытынды жасалған. Соңғы құжат түсінбестік туғызды. Жобаны мақұлдаумен қатар ҚР СНиП 3.02-101-2012-тің  4.5.6 тармағына сәйкес, ірі панельді үйлердегі пәтерлердің көтергіш қабырғаларын ою арқылы қайта жобалауға жол берілмейді, деп анық жазылған.

Ірі панельді көтергіш қабырғалары бар көппәтерлі тұрғын үйлердегі пәтерлерді қайта жоспарлау көтергіш емес құрылымдарды - кіріктірілген ағаш шкафтарды, қалқаларды бұзу арқылы ғана рұқсат етіледі. Оның үстіне, МСҚББ «Қалалық сәулет және қала құрылысы бөлімі» мемлекеттік мекемесімен келісілген осы эскиздік жобаны өз құзыретінде қарау үшін ҚР Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитетіне жолдады.

Әкімдік өкілдері құқығы жоқ екенін, тұрғындардың өтініші бойынша болса да құрылысқа тыйым салуға немесе тым болмаса тоқтата тұру керектігін, өйткені мұндай әрекеттер кәсіпкердің құқығын бұзатындығын мойындады. Сөйтіп үй тұрғындарын бұл мәселені сот арқылы шешуге шақырды.

- Сіз оларға заңсыз рұқсат бересіз, ал біз сосын сіздің әрекеттеріңізге қарсылық білдіру үшін уақытымызды жойып, жүйкеміз тозуы керек пе?!  - дейді тұрғындар ренішпен. Бірақ олар сотқа жүгініп, сотта жеңіп шықты.

Өткен жылдың тамыз айында сот жеке кәсіпкерге жапсарманы бұзып, үйдің көтергіш қабырғаларын бұрынғы орнына келтіруді, сотқа талап арызбен жүгінген 4 тұрғынның пайдасына жеке кәсіпкерден 1 459 теңге мемлекеттік баж төлеуге кеткен сот шығындарын, өкілдің көмегіне әрқайсысына 40 000 теңге көлемінде ақы төлеуді міндеттеді.  

Бірақ сот шешімі болса да, үй тұрғындары жапсарманы бұздыру үшін тағы бірнеше ай жұмыстануға мәжбүр болды.

– Көршілеріміз өте тату, көбі бала кезінен осында тұрады. Ал біз мақсатымызға бірге жеттік. Барлық жерге арыздандық, прокуратураға да, қайтадан сотқа да жүгіндік, біресе пандемия деді, содан кейін мораторий деді. Содан қыс басталды, жылыту маусымында мұны жасау мүмкін болмады. Енді міне, ақыры әділдік салтанат құрды, - дейді тұрғындар.

Осының бәрі олардың бірлігі мен табандылығының арқасы. Олардың қуанышына көлеңке түсіретін бір жайт, жапсарма салу кезінде ата-аналары отырғызған үш терек құлатылған.

Зульфия ИСКАЛИЕВА